Κάθε γυναίκα από την εφηβεία και την πρώτη σεξουαλική επαφή μέχρι την ωριμότητα της τρίτης ηλικίας, θα πρέπει να υποβάλλεται κάθε χρόνο σε έναν πλήρη γυναικολογικό προληπτικό έλεγχο. Στόχος η διατήρηση της υγείας της και η διάγνωση τυχόν συμπτωμάτων, των οποίων η έγκαιρη θεραπεία θα προλάβει δυσάρεστες καταστάσεις και παθήσεις. Ο έλεγχος θα πρέπει να περιλαμβάνει:

Γυναικολογική Εξέταση:

Κατά τη διάρκεια της γυναικολογικής εξέτασης ελέγχονται το αιδοίο, τα χείλη και η είσοδος του κόλπου. Κατόπιν εξετάζεται ο κόλπος και ο τράχηλος και γίνεται παρατήρηση για τυχόν βλάβες, μολύνσεις, ασυνήθεις εκκρίσεις και ανατομικές ανωμαλίες.

Τεστ Παπανικολάου:

Το τεστ Παπανικολάου είναι η συλλογή κυττάρων από τον τράχηλο της μήτρας και το δείγμα εξετάζεται από τον κυτταρολόγο. Προϋπόθεση για την πραγματοποίηση του τεστ, η γυναίκα να μην έχει περίοδο και να μην έχει έρθει σε σεξουαλική επαφή χωρίς τη χρήση προφυλακτικού την προηγούμενη ημέρα.

Υπερηχογράφημα:

Η γυναικολογική εξέταση συνεχίζεται με την υπερηχογραφική απεικόνιση των εσωτερικών γενετικών οργάνων. Με τον υπέρηχο μετράμε τον όγκο της μήτρας, ο οποίος διαφέρει από γυναίκα σε γυναίκα, λαμβάνοντας υπόψη και το ιστορικό της. Ο γιατρός παρατηρεί την υφή και τη σύσταση της μήτρας για την ανεύρεση τυχόν παθολογιών (ινομυώματα, πολύποδες κ.α.), καθώς και την ανατομία της για πιθανές ανωμαλίες (δίδελφος, δίκερος μήτρα, κ.α.). Κατόπιν ελέγχεται το ενδομήτριο (πάχος, σύσταση, κ.α.). Η απεικόνιση των σαλπίγγων δεν είναι δυνατή παρά μόνο σε συγκεκριμένες παθολογικές καταστάσεις (υδροσάλπιγγα). Στη συνέχεια απεικονίζονται οι ωοθήκες, μετράται ο όγκος τους και επιβεβαιώνεται η ύπαρξη ωοθυλακίων κατά την γόνιμη ηλικία. Οι ωοθήκες ελέγχονται για ενδεχόμενες παθολογίες όπως είναι οι κύστες, τα συμπαγή μορφώματα, οι μικτές κύστες κ.α. Ελέγχονται επίσης οι γύρω περιοχές για οιδήματα (υγρό δουγλασίου) τα οποία θα μπορούσαν να υποδηλώνουν μολύνσεις ή άλλες παθολογίες.

Έλεγχος μαστών:

Κατά τον ετήσιο γυναικολογικό έλεγχο, αν μια γυναίκα είναι μικρότερη από 40 ετών τότε γίνεται μόνο ψηλάφηση, με εξαίρεση την ύπαρξη βεβαρημένου κληρονομικού ιστορικού, όποτε και συνίσταται ο πλήρης έλεγχος από την ηλικία των 35 ή νωρίτερα. Αν κατά την ψηλάφηση διαπιστωθούν ύποπτες περιοχές, τότε γίνεται υπερηχογράφημα ή και μαστογραφία. Για τις γυναίκες που έχουν υπερβεί το 40ο έτος, η εξέταση εκλογής είναι ο πλήρης έλεγχος που περιλαμβάνει τη μαστογραφία συνοδευόμενη από την ψηλάφηση των μαστών. Ο έλεγχος των μαστών είναι αναπόσπαστο μέρος του προληπτικού γυναικολογικού ελέγχου και αποκτά μεγαλύτερη σημασία με την πάροδο του χρόνου.